صمیمت و ازدواج
فرزاد حسینی راد، کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی
سجاد کیانی فرد، کارشناس علوم تجربی
صمیمیت در ازدواج بسیار باارزش است زیرا تعهد زوجین به ثبات رابطه را محکم میکند و بهطور مثبتی با سازگاری رضایت زناشویی همراه است. صمیمیت اغلب بهعنوان یک فرایند پویا تعریف میشود، صمیمیت شامل فرایندی است که در آن افراد تلاش میکنند به یکدیگر نزدیک شوند و شباهتها و تفاوتهایشان را در احساسات، افکار و رفتارشان کشف کنند (استاهمن[1]، 2004).
به نظر استرنبرگ[2] (1986، به نقل از استاهمن، 2004) صمیمیت، احساسی است که نزدیکی، تعلق و تماس را ایجاد کند؛ وی همچنین مؤلفه صمیمیت را بهعنوان نیرو گذاری عاطفی همسران در یک رابطه میداند که شامل درک کردن متقابل احساسات، ارتباط صمیمی و حمایت عاطفی است. بهعلاوه بیان میکند که صمیمیت، بیشتر ماهیت عاطفی و هیجانی دارد و شامل احساسهای گرم نزدیکی و پیوند و محبت است.
شانارچ[3] (1991) صمیمیت را بهعنوان فرایند در تماس بودن، درک خود و افشای خود در حضور همسر تعریف میکند؛ شایفر[4] (1998)، نیز صمیمیت را فرایند تجربهای میداند که نتیجهی افشای مسائل صمیمانه و در میان گذاشتن مسائل صمیمانه است (به نقل از موحدی، 1387).
صمیمیت یک نزدیکی، تشابه و روابط شخصی عاشقانه یا هیجانی با شخص دیگر است که مستلزم شناخت و درک عمیق از فرد دیگر و همینطور بیان افکار و احساسهایی است که نشانهی تشابه آنها با یکدیگر است. صمیمیت بهعنوان ارتباط با دیگران با حفظ فردیت تعریف میشود. اینگونه تعاریف مبتنی بر خویشتن حاکی از آن است که فرد به درجهای از رشد فردی دست مییابد تا بتواند با دیگران رابطه صمیمانه برقرار کند. مفهومپردازی رایج از صمیمیت، سطح نزدیکی به همسر، به اشتراکگذاری ارزشها و ایدهها، فعالیتهای مشترک، روابط جنسی، شناخت از یکدیگر و رفتارهای عاطفی نظیر نوازش کردن است (پاتریک[5] و همکاران، 2007).
ارتباطهای صمیمانه از مهمترین تجارب زندگی هستند و برای رهایی از تنهایی به ما کمک میکنند. همچنین برای ما عشق و حمایت عاطفی فراهم میکنند و برای رشد تواناییهای بالقوه که در درون ماست به ما کمک میکنند. بهوسیله روابط صمیمانه ما میتوانیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم (گوردن[6]، 2004).
با این تعاریف از صمیمیت این سازه یک فرایند تعاملی است؛ محور این فرایند شناخت، درک، پذیرش و همدلی با احساسات فرد دیگر است. صمیمیت یک نیاز اساسی و واقعی انسان است و تنها یک تمایل یا آرزو نیست (باگاروزی[7]، 2001).
باگاروزی، صمیمیت را شامل هشت بعد میداند:
1- صمیمیت عاطفی[8]2- صمیمیت روانشناختی[9] 3- صمیمیت عقلانی[10] 4- صمیمیت معنوی[11] 5- صمیمیت جنسی[12] 7- صمیمیت جسمی[13] 8- صمیمیت اجتماعی- تفریحی[14] 9- صمیمیت زیباشناختی[15].
صمیمیت جنسی
لازمهی صمیمیت جنسی، نیاز به ارتباط و در میان گذاشتن احساسها، آرزوها و هوسهایی است که ماهیت جنسی و جسمی دارند. هدف صمیمیت جنسی ارضاء تمایلات جنسی است از طریق فعالیتهای جنسی مانند تماشای فیلمهای عاشقانه تا خواندن مطالب عاشقانه با همسر که این کارها مقدمه برانگیختگی جنسی هستند. فعالیتهایی مانند آمیزش جنسی، لمس کردن و در آغوش گرفتن و لذت و رضایت جنسی جزء صمیمت جنسی هستند (باگاروزی، 2001).
روابط جنسی یک متغیر سالم در روابط زناشویی است، زیرا اگر این روابط راضیکننده نباشد، منجر به احساس محرومیت، ناکامی و عدم احساس ایمنی میگردد. زوجهای شادکام نسبت به زوجهای ناشاد از زندگی جنسی خود خشنودترند و ارتباط جنسی بیشتری دارند. نتایج محققان حاکی از آن است که صمیمیت جنسی در ازدواج با صمیمیت عاطفی رابطه دارد.
اگر زوجها رابطهی جنسی خوبی داشته باشند امتیازی مثبت بهاندازه 10 درصد به رابطه زناشویی آنها داده میشود؛ اما اگر رابطه جنسی خوبی نداشته باشند، بهاندازه 90 درصد روی روابط آنها تأثیر منفی میگذارند، رابطه جنسی خوب به شما احساس آرامش میدهد، با داشتن رابطه جنسی خوب میتوانید به همسرتان نزدیکتر شوید. این باور که فعالیت جنسی در ازدواج مهم نیست یک اشتباه مسلم است و باعث کاهش صمیمیت میشود. زوجهایی که اهمیت این عنصر ضروری را دستکم میگیرند، اشتباه بزرگی میکنند. کماهمیت دادن به رابطه جنسی، کاهش کیفیت ازدواج است (مک گرا[16]، 2001؛ ترجمه قرچه داغی، 1384).
اسپریچر[17] (2002) نشان داد که فراوانی روابط جنسی در زوجهای درمانده یک دوم تا یک سوم زوجهای معمولی است. او رابطهی بین رضایت و صمیمیت جنسی، تعهد و مدت (طولانی بودن) زندگی زناشویی را موردبررسی قرار داد و نشان داد که زوجهایی که رضایت جنسی بالایی دارند، زندگی آنها از تعهد و مدتزمان طولانیتری برخوردار است.
بلاچ[18] (1985، به نقل از اسپریچر، 2002) به روابط جنسی بهعنوان یکی از عوامل مهم در رضایت یا نارضایتی زناشویی اشاره میکند. رابطهی جنسی بهعنوان فشارسنج هیجانی در روابط عمل میکند، بهطوریکه میتواند منعکسکنندهی رضایت زوجین از جنبههای دیگر رابطه باشد. یک رابطه جنسی خوب، اغلب نتیجهی یک ارتباط عاطفی خوب مابین زوجها است. زوجهایی که ارتباط عاطفی خوبی دارند، بهترین رابطه جسمانی را دارند. برای آنها روابط جنسی از صمیمیت عاطفیای جاری میشود که بر اساس روابط باز و صادقانه است.
ازآنجاییکه روابط جنسی، جوانب دیگر را متأثر میکند، ارتباط جنسی میتواند مقیاس خوبی از سلامتی و تندرستی کلی روابط زوجها باشد (اولسون[19] و اولسون، 1969، ترجمه جعفری نژاد و اردشیر زاده، 1383).
این مقاله در شماره 19 ماهنامه تخصصی روانبنه به چاپ رسیده است.
منابع
اولسون، دیوید؛ ایمی، اولسون (1969). توانمندسازی همسران. ترجمه کامران جعفری نژاد و اردشیر زاده، تهران: سازمان بهزیستی کشور، معاونت امور فرهنگی و پیشگیری.
مک گرا، فیلیپ (2001). نجات رابطه، ترجمه مهدی قرچه داغی (1384). چاپ اول، تهران: انتشارات آسیم.
موحدی، معصومه (1387). تأثیر آموزش صمیمیت بر افزایش صمیمیت زوجین، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته مشاوره، دانشگاه شهید چمران اهواز.
Bogarozzi, D. A. (2001). Enhancing intimacy in marriage. Banner Rouledye. Tylor & forancis.
Gordon,Loria. H. (2004). Intimacy: The Art of Relationships. Mhtm.
Patric, S., Sells, J. N., Giordano, F. G., & Tollerud, T. R. (2007). Intimacy, differentiation, and personality variables as perdictors of marital satisfaction. The Family Journal,15, 359- 367.
Spercher, s. (2002). Sexual satisfaction in premarital relationship: Associations with satisfaction, love, commitment, and stability. The Journal of Sex Research, 39, 190-196.
Stahman, Robert, F. (2004). Intimacy in marriage. By Brigham young university Division of Continuing Education All rights reserved.
14- Social & recreational intimacy
[19]– Olsoon