اهمیت و ضرورت مشاوره قبل از ازدواج
راضیه هدفدار-مشاور خانواده
روانشناسی خانواده چیست؟
از دید روانشناسی سیستم خانواده از مهم‌ترین سیستم‌های هر جامعه‌ای می‌باشد و به همین دلیل حفظ و تداوم خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است. روان شناسان در حوزه‌ی مشاوره و خانواده‌درمانی خانواده را مرکز رشد و تکامل اعضای آن و التیام و بهبود مشکلات و آسیب‌ها مطرح کرده‌اند. این موارد در فروپاشی و یا شکوفایی روابط میان اعضای خانواده نقش دارد. روانشناسی خانواده چشم‌اندازهای وسیعی در مورد تأثیرات چندگانه بر روابط، چگونگی شکل‌گیری و پایداری روابط در طول زمان و تغییرات واقعی و معنی‌دار در روابط زوجین و اعضای خانواده را ارائه می‌دهد.
هدف از مشاوره خانواده و خانواده‌درمانی در سلامت روانی
متخصص روانشناس خانواده تلاش می‌کند تا مسائل و مشکلات افراد را در محیط خانواده موردبررسی قرار دهد؛ و دکتر روانشناس با استفاده از خانواده‌درمانی تلاش می‌کند تا خانواده ویژگی‌هایی مانند محبت، علاقه، مهربانی، ارزش قائل شدن برای یکدیگر سرزندگی، اصالت و… را در روابط خود رواج دهند مشاور خانواده منبع اختلافات و مناقشه را شناسایی می‌کند و مهارت‌های لازم جهت بهبود را آموزش می‌دهد.
از تأثیرات روانشناس خانواده در روابط خانوادگی عبارت‌اند از:
مدیریت خانواده بعد از یک بحران
ایجاد صداقت و همدلی صحیح بین اعضای خانواده
ایجاد یک محیط حمایتی
کاهش منابع تنش و استرس در خانواده و مدیریت خشم
توانایی برای حل اختلافات خانواده و بررسی تفکرات و احساسات و درک بهتر و سالم‌تر
کاوش نقش‌های خانوادگی، قوانین و الگوهای رفتاری و نقاط قوت و ضعف آن‌ها
بخشش و ایجاد اعتماد بین افراد خانواده و…
زوج‌درمانی و اهداف آن
خانواده سیستمی است که رفتار هر فرد به سایر افراد خانواده تأثیر می‌گذارد و تأثیر می‌پذیرد به عبارتی تغییر در رفتار یک فرد باعث تغییر در رفتار سایر افراد خانواده می‌شود. این الگوهای ارتباطی پیوسته بین زوجین در حال تکرارند؛ بنابراین زوج درمانگر می‌تواند الگوهای رفتاری مخرب را تشخیص داده و عادت‌های مهرورزی و پیونددهنده را جایگزین آن کند از مواردی که باعث بهبود روابط بین زوجین می‌شود می‌توان به:
احترام گذاشتن
حمایت کردن
تشویق کردن
گوش کردن
اعتماد کردن
پذیرفتن فرد همان‌گونه که هست
گفت‌وگو و رفتار منطقی در هنگام بروز اختلافات اشاره کرد.
به عبارتی مشاوره در زمینه خانواده‌درمانی به زوجین کمک می‌کند تا تغییراتی نسبت به دیدگاه افراد در روابطشان ایجاد شود تا تعاملات خود را بهبود ببخشند.
آیا مشاوره پیش از ازدواج می‌تواند سودمند باشد؟
هدف از مشاوره قبل از ازدواج ایجاد استانداردهای واقع بینانه و بهبود ارتباطات بین دو نفر برای حل مسائل جاری یا احتمالی است. مشاوره پیش از ازدواج کمک می‌کند تا یک رویکرد مثبت در روابط ایجاد شود. تمرکز روانشناس ازدواج برای شناخت ارزش‌ها و تاریخچه‌ای از شریک زندگی افراد می‌باشد و زوجین با استفاده از مشاوره به درک عمیق‌تری از یکدیگر می‌رسند که طول عمر ارتباطات را افزایش می‌دهد. تشویق افراد برای بهره‌مندی از مشاوره قبل از ازدواج در مراحل اولیه می‌تواند خطر طلاق را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
اولویت کار جلسات مشاوره پیش از ازدواج این است که زوج‌ها برای ایجاد یک رابطه درست هدایت می‌شوند و به بررسی دوران کودکی، عادت‌ها و رفتار فعلی زوجین و نحوه‌ی عملکرد و احساسات آن‌ها می‌پردازد.
چه زمانی از مشاوره قبل از ازدواج استفاده می‌شود؟
مشاوره پیش از ازدواج زمانی که زوجین به مسائل مربوط به ارتباطات و ناهماهنگی‌های ارزشی به مشکل برخورد می‌کنند، روانشناس آن‌ها را در سازمان‌دهی این مسائل کمک می‌کند. مشاوره قبل از ازدواج، احترام، پذیرش، دردسرهای خانوادگی، سلامت جنسی و یکپارچگی نسبت به نیازهای یکدیگر را شرح داده و همچنین سؤالات مهم قبل از ازدواج جهت شناخت بیشتر افراد از یکدیگر را مطرح خواهد کرد و این روند از بروز بسیاری از مشکلات در آینده جلوگیری خواهد کرد. با در نظر گرفتن این سؤالات آن‌ها به‌زودی نقاط قوت و ضعف را شناسایی خواهند کرد. یک روانشناس بدون طرفداری به افراد کمک می‌کند تا هر دو فرد در مورد بخش‌هایی از رابطه که نگران هستند یا در حال حاضر ناراضی هستند، حمایت شوند.
روانشناس خانواده از یک سری تست‌های معتبر برای شناسایی زوجین استفاده خواهد کرد.
این تست‌های روانشناسی ابعاد و تیپ‌های شخصیتی و روان‌شناختی زن و شوهر را نشان خواهد داد و همچنین بسیاری از فاکتورهای مهم مثل انگیزه، همدلی، مهارت‌های اجتماعی، خودآگاهی، خودتنظیمی، نیازها و میزان همسان بودن افراد را نشان می‌دهد. همه‌ی این موارد جهت کمک کردن به درک و مدیریت اختلافات در آینده مؤثر خواهد بود.
مشاور ازدواج با استفاده از ابزارهای گفته‌شده، با آگاهی نسبت به عادت‌های بد زوجین و میزان آسیب‌پذیری آن‌ها می‌تواند به آن‌ها در حل مسائل بدون استفاده از مکانیزم های دفاع یا گرایش‌های خودخواهانه کمک کند. با یادگیری در مورد ابزارهای ارتباطی و اعتماد زوجین رشد می‌کنند و در تصمیم خود برای نهایی شدن ازدواج احساس اعتمادبه‌نفس می‌کنند. روانشناس آن‌ها را به چگونگی انجام و تغییر الگوهای مخرب آن‌ها که بر روی روابط آن‌ها تأثیر می‌گذارد، راهنمایی خواهد کرد.
وجود یک جامعه‌ی سالم از نظر بهداشت روانی مهم است. رضایت‌مندی زناشویی درواقع نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه‌های مختلف به روابط زناشویی خود دارند که اهمیت به سزایی در شکل‌گیری رابطه سالم دارد؛ بنابراین توصیه می‌شود زوجین با هر سطح شناخت، قبل از اینکه وارد مراحل جدی‌تری شوند از یک روانشناس خانواده و خانواده‌درمانی کمک بگیرند.
