چه رفتارهایی در سازمان آسیب‌زا هستند و چگونه می‌توان اثر آنها را خنثی کرد؟
سروناز شریعتی-کارشناس ارشد روانشناسی صنعتی سازمانی
چهار نگرش اساسی در سازمان وجود دارند که اثرات مخرب زیادی بر کل سیستم می‌گذارند. بسته به اینکه این نگرش‌ها را در کدام سطح سازمان مشاهده می‌کنیم، پیامدهای متفاوتی را شاهدیم ولی به‌طورکلی باید دانست که این نوع دیدگاه، سازمان را به سمت کندی و نابودی هدایت می‌کنند.
این چهار رفتار عبارت‌اند از:
غرور
خودرأی بودن
توجه مطلق به خود
سرسختی
در ادامه به یک بررسی مختصر در هر یک از این چهار باور پرداخته و نگرش‌هایی که می‌توانند آنها را در سازمان متعادل کنند را در پایان بیان می‌کنیم.
غرور
غرور نگرشی است که مانع همدلی در سازمان می‌شود. در حقیقت افرادی که فکر می‌کنند از دیگران برتر هستند، توسط اطرافیان طرد می‌شوند.
حتی اگر این افراد تلاش کنند تا غرور خود را با فروتنی کاذب بپوشانند، درنهایت قادر نخواهند بود همه جنبه‌های خود را به مدت طولانی پنهان کنند. فروتنی کاذب گاهی حتی اثر مخرب‌تری از غرور دارد.
خودرأی بودن
از نظر رفتاری، این افراد استدلال و نظرات دیگران را به‌صورت سیستماتیک تحقیر می‌کنند و اجازه بیان به آنها نمی‌دهند. ترکیب این افراد با کسانی که از عزت‌نفس پایین رنج می‌برند ترکیب فرسایشی خواهد بود. این رفتار پیوند نزدیکی با غرور دارد.
توجه مطلق به خود
این رویکرد نیز رابطه نزدیکی با دو نگرش قبلی دارد. به عبارتی می‌توان از توجه به خود به‌عنوان مظهر یا نتیجه استکبار نام برد. این افراد فکر می‌کنند کاملاً به دیگران برتری و ارجحیت دارند و به هر آن چیزی که آنها می‌گویند توجه نمی‌کنند. خواسته‌ها، نیازها و نظرات خودشان برای این افراد اولویت دارد و در سطوح بالا می‌تواند جزو مخرب‌ترین نگرش‌ها حساب شود.
سرسختی
این نگرش منفی به افرادی اشاره دارد که تغییر یا رد شدن نظرات یا دیدگاهشان از طرف دیگران برایشان سخت و تحمل‌ناپذیر است. در محل کار آنها تنها نظرات و ایده‌های خودشان را موردقبول می‌دانند درحالی‌که در واقعیت افرادی موفق هستند که نظرات دیگران را هم در نظر می‌گیرند.
نگرش‌های مثبتی که این نگرش‌های منفی را تعدیل می‌کنند:
داشتن محل کاری که فضای مثبتی داشته باشد، چیزی است که همه افراد به دنبال آن بوده و آن را تحسین می‌کنند. برخی از نگرش‌ها می‌توانند در برابر این نگرش‌های منفی قرارگرفته و آنها را تعدیل کنند.
حل کردن تعارضات و مشکلات
اینکه افراد یاد بگیرند و مهارت حل تعارضات را داشته باشند می‌تواند از بروز مشکل توسط افرادی که چهار نگرش منفی ذکرشده را دارند، جلوگیری کند. به‌طورکلی آموزش این مهارت به افراد هم در محل کار و هم در زندگی شخصی برای آنها مفید خواهد بود.
خلاقیت و ابتکار عمل
زمان‌هایی هست که افراد بااینکه ایده‌های جذابی دارند، به دلیل ترس از قضاوت در مورد آنها صحبت نمی‌کنند. این دو نگرش در تمامی محل‌های کار مهم هستند و عموماً افرادی که نگرش منفی خودرأی بودن را دارند از بروز آن جلوگیری می‌کنند. باید به انواع مختلف از اهمیت بیان ایده‌ها صحبت کرد و کارمندان را به این امر تشویق نمود.
کار گروهی
بدون شک یکی از مهم‌ترین توانمندی‌ها برای کار در یک کمپانی کار گروهی است. در اکثر موارد در مصاحبه‌های شغلی کارفرما این ویژگی را در فرد جویای کار بررسی می‌کند و بر این اساس تصمیم می‌گیرد. باید توجه داشت تنها نگرش مثبت به کار گروهی برای شکل‌گیری تیم‌های کارآمد در سازمان کافی نیست و کارفرما باید با روش‌های مختلف از جمله دورهمی ها و بازی‌ها، افراد را به این امر تشویق کند.
تاب‌آوری به انتقاد
قطعاً برای هیچ‌کس موردانتقاد واقع‌شدن خوشایند نیست. این موضوع در مورد نگرش منفی‌هایی که ذکر شد پررنگ‌تر است. در بسیاری از مواقع، نظرات افراد و انتقادات آنها می‌تواند سازنده باشد؛ بنابراین نباید از اهمیت آموزش نحوه انتقاد سازنده غافل ماند.
برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی و انجام آن، اهمیت و نقش بسزایی در کاهش استرس‌های محل کار دارد. این توانمندی کمک می‌کند تا اولویت‌های افراد مشخص شود و تصمیم‌های مناسب در وقت مناسب گرفته شود. نگرش منفی توجه زیاد به خود معمولاً باعث می‌شود فرد در برنامه‌ریزی به‌جای اولویت‌های سازمان، اولویت خود را در نظر بگیرد. هماهنگی در برنامه‌ریزی و ارزش‌گذاری به آن در سازمان یک اصل اساسی برای موفقیت است.
درمجموع باید دانست که عقاید منفی بی‌شماری می‌توانند محیط کار را تحت تأثیر قرار دهند ولی باید توجه داشت که می‌توان با آموزش مهارت‌های درست و مناسب، از این اثرات منفی کاست.
منبع
https://exploringyourmind.com/four-negative-attitudes-to-avoid-in-the-workplace/
