معرفی پرسشنامه نگرش نسبت به تغییر سازمانی
مهرداد سروستانی-کارشناس ارشد روانشناسی صنعتی
پرسشنامۀ نگرش به تغییر سازمانی بر اساس نظریه دانهام و همکارانش است که شامل 18 سؤال است این پرسشنامه، نگرش افراد را نسبت به تغییر سازمانی اندازه‌گیری می‌کند. در این مقیاس، نگرش در سه بعد عاطفی، شناختی و رفتاری، موردتوجه قرارگرفته است. کاربرد این پرسشنامه در موقعیت‌های سازمانی و تحقیقاتی، از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد.
نمره‌گذاری این پرسشنامه بر اساس یک مقیاس هفت‌درجه‌ای انجام می‌گیرد. در سؤالات 1-2-3-4-5-6 به ترتیب برای گزینه‌های بسیار مخالفم، نسبتاً مخالفم، کمی مخالفم، نظری ندارم، کمی موافقم، نسبتاً موافقم، بسیار موافقم به ترتیب نمره‌های 7-6-5-4-3-2-1 و برای بقیه سؤالات به‌صورت برعکس نمره‌گذاری می‌شود؛ بنابراین کمترین امتیاز این پرسشنامه برابر با 18 و بیشترین امتیاز این پرسشنامه 126 می‌باشد. جدول شماره 3-4 تعداد سؤالات و نحوه توزیع سؤالات برای هر یک از ابعاد را نشان می‌دهد.
| سؤالات نگرش نسبت به تغییر سازمانی | ابعاد | |
| نگرش عاطفی نسبت به تغییر | 1-6 | |
| نگرش شناختی نسبت به تغییر | 7- 12 | |
| نگرش رفتاری نسبت به تغییر | 13-18 | |
| مجموع سؤالات نگرش نسبت به تغییر سازمانی | 18 سؤال |
مقیاس‌های پرسشنامه
مقیاس رتبه‌ای داده‌های مربوط به سؤالات نگرش نسبت به تغییر سازمانی پرسشنامه و ارزش عددی هر مقیاس در جدول آمده است.
مقیاس رتبه‌ای داده‌های مربوط به سؤالات پرسشنامه
| ارزش عددی سؤالات مثبت | گزینه‌ها | ارزش عددی سؤالات منفی |
| 1 | بسیار مخالفم | 7 |
| 2 | نسبتاً مخالفم | 6 |
| 3 | کمی مخالفم | 5 |
| 4 | نظری ندارم | 4 |
| 5 | کمی موافقم | 3 |
| 6 | نسبتاً موافقم | 2 |
| 7 | بسیار موافقم | 1 |
روایی و پایایی ابزار جمع‌آوری اطلاعات
برای تعیین روایی ابزار جمع‌آوری اطلاعات از روایی نمادی یا صوری استفاده گردید. بدین ترتیب كه پرسشنامه اولیه تنظیم‌شده در اختیار اساتید و صاحب‌نظران دانشگاهی رشته مدیریت و روانشناسی قرار گرفت تا در رابطه بااینکه سؤالات مطرح‌شده، آنچه را كه مدنظر است، اندازه‌گیری می‌کند یا خیر؟ اظهارنظر نمایند. سپس نظرات اساتید و صاحب‌نظران در پرسشنامه لحاظ و تغییرات لازم در سؤالات به وجود آمد.
برای آزمون پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای كرونباخ استفاده‌شده است. بر اساس این روش با یك مطالعه مقدماتی روی 40 كارمند جامعه موردبررسی و با استفاده از نرم‌افزار آماری spss میزان پایایی سؤالات هوش اجتماعی، خودکارآمدی و نگرش نسبت به تغییر سازمانی به ترتیب 757/0، 857/0 و 895/0 به دست آمد. (جدول‌های شماره 3- 8 و 3- 9 و 3-10). مقدار این آماره‌ها نشان می‌دهد که اولاً سؤالات پرسشنامه همبستگی بالایی با یکدیگر دارند و ثانیاً پرسشنامه تحقیق، از پایایی بالایی برخوردار می‌باشد.
آزمون پایایی سؤالات نگرش نسبت به تغییر سازمانی پرسشنامه
| فراوانی | درصد | ||
| Cases | Valid | 40 | 0/100 |
| Excludeda | 0 | 0/ | |
| Total | 40 | 0/100 |
| Reliability Statistics | |
| Cronbach’s Alpha | N of Items |
| 895/0 | 18 |
از این آزمون برای بررسی میزان مقاومت افراد سازمان نسبت به تغییر رویه در سازمان استفاده‌شده و با توجه به نتایج آن، برای ایجاد تغییر مربوطه برنامه‌ریزی منسجم‌تری اتخاذ می‌گردد.
برای مشاهده کامل جداول به شماره 46 ماهنامه روانشناسی روان بنه مراجعه کنید.
